سیاست خارجی ترکیه در دوران جدید زمامداری اردوغان

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: هاکان فیدان که به تازگی به عنوان وزیر امور خارجه کابینه اردوغان معرفی شده، یک چهره امنیتی و نظامی است که سه دهه از عمر خود را در دانشکده افسری، حضور در مرکز آموزش نیروهای واکنش سریع ناتو و فعالیت در سرویس اطلاعاتی میت صرف کرده است. او همچنین تحصیلات دانشگاهی خود را در آمریکا و ترکیه به پایان رسانده و در حوزه هایی همچون استفاده از فناوری نوین در دنیای اطلاعاتی و امنیت و همچنین در انرژی هسته ای و تسلیحات راهبردی، مطالعات فراوانی دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

او مدتی طولانی، مستشار و گرداننده اصلی سرویس اطلاعاتی میت بود و حالا به عنوان وزیر امور خارجه بر مسندی تکیه زده که پیش از این در اختیار مولود چاووش اوغلو بود.

در چند سال گذشته، برخی از ناظران سیاسی ترکیه، به این موضوع اشاره کرده بودند که چاووش اوغلو در دستگاه دیپلماسی و مدیریت سیاست خارجی ترکیه کاره ای نیست و همه چیز در دست دو چهره مشهور است که از آن دو به عنوان دو رجل یمین و یسار رئیس جمهور نام برده می شد. هاکان فیدان رئیس سرویس اطلاعاتی میت و ابراهیم کالین سخنگو و رئیس تیم مشاورین سیاست خارجی و امنیت ملی در نهاد ریاست جمهوری. به عبارتی دیگر، از زمانی که احمد داوداوغلو از دستگاه دیپلماسی رفته، کل تصمیمات و اقدامات حوزه سیاست خارجی، از حمله و مداخله گرفته تا عادی سازی روابط، بر اساس تشخیص فیدان – کالین بوده است. حالا هم این دو فرد، همچنان در راس تصمیمات هستند. ابراهیم کالین دانش آموخته تاریخ و فلسفه و ملاصدراشناس، بدون برخورداری از هر گونه تجربه امنیتی، سرویس میت را در اختیار گرفته و هاکان فیدان نیز که تا دیروز مرد دنیای سایه ها بود، بر روی صحنه آمده و وزیر امور خارجه شده است. این یعنی پیام روشنی دال بر اهمیت داشتن مفهومی به نام «اعتماد» در ذهنیت سیاسی اردوغان. او معتقد است که اهلیت، اعتنابخشی و وفاداری از هر ویژگی و خصلت دیگری مهم تر است و دست کم در مورد کالین و فیدان، چنین صفتی را در اولویت قرار داده است.

آیا سیاست خارجی ترکیه تغییر می کند؟

حالا سوال اینجاست: آیا با رفتن چاووش اوغلو و آمدن فیدان، قرار است تغییرات ملموسی در سیاست خارجی ترکیه مشاهده کنیم؟ در پاسخ می توان گفت؛ اساسا معرفی فیدان به عنوان وزیر، درست به معنی حذر از تغییر و تحول است و این اقدام نشان داد که اردوغان، در جستجوی حفظ وضع موجود است و خبری از یک اتفاق شگرف در سیاست خارجی ترکیه نخواهد بود. به عنوان مثال، می توان به جرات گفت؛ بعید است در مورد روند تکمیل عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا و توسعه روابط با آمریکا و خروج از بن بست خرید جنگنده های اف ۱۶ اتفاق تازه ای روی دهد.

یکی دیگر از ابعاد و وجوه سیاست خارجی مطلوب هاکان فیدان و ابراهین کالین، راهبرد و سیاستی به نام افزایش گستره و تعمیق نفوذ در منطقه قفقاز و آسیای میانه است که البته در ادبیات سیاسی ترکیه، از این منطقه به عنوان «جهان ترک» یاد می شود.

موقعیت حضور الهام علی اف رئیس جمهوری آذربایجان در مراسم تحلیف اردوغان و بازپخش سخنان هاکان فیدان در دیدار با علی اف در سفر به باکو و همچنین توجه به موضوعاتی همچون صادرات گاز ترکمنستان و ازبکستان و عادی سازی روابط آنکارا – ایروان، نشان دهنده این است که سیاست خارجی ترکیه، اساسا از چند سال قبل با قطب نما و تشخیص هاکان فیدان مدیریت شده و حالا هم در همان کانال دنبال می شود.

ماشین تبلیغاتی حزب عدالت و توسعه و دولت اردوغان، مدتهاست در قبال تحولات مربوط به شرق مدیترانه و دکترین موسوم به وطن آبی، به شکل مصلحت اندیشانه ای سکوت کرده است. اما پیداست که اردوغان در مقطع جدید نیز، از تلاش برای تجزیه جزیره قبرس و حمایت از دولت قبرس ترک عقب نشینی نکرده و این رویکرد، باز هم به اختلافات ترکیه با یونان، قبرس و اتحادیه اروپا دامن خواهد زد. هاکان فیدان در چند سال گذشته نشان داده که روابط خوبی با مقامات روس دارد اما در عین حال، به دنبال آن است که به شکلی محتاطانه، بالانس و تعادل رابطه با ناتو را نیز حفظ کند.

سکاندار جدید اقتصاد ترکیه

یکی دیگر از پیام های مهم و روشن چیدمان وزرای کابینه جدید اردوغان، معرفی مهمت شیمشک به عنوان سکاندار جدید اقتصاد ترکیه است. او که قبلا نیز سابقه کار به عنوان وزیر خزانه داری ترکیه در دولت اردوغان و دولت داوداوغلو را در کارنامه داشته، وال استریت، نیویورک، لندن و دوحه و دبی را رها کرده تا در کابینه اردوغان خدمت کند. گفته می شود که شیمشک در دیدار با اردوغان، از او اختیارات و قول عدم مداخله گرفته و بدون تعارف به اردوغان گفته است: «اگر می خواهید من در مسیرم به موفقیت برسم، خودتان در تصمیمات مالی دخالت نکنید و معرفی رئیس بانک مرکزی را نیز به من واگذار کنید». اردوغان ناچار بوده که شرط سنگین شیمشک را بپذیرد. چرا که او یک اقتصاددان باتجربه و آگاه به مسائل مالی بازارها و شبکه های بانکی جهان است و می تواند ترکیه را از بحران خارج کند.

یکی دیگر از نشانه های قابل تامل در چیدمان وزرای کابینه اردوغان، حضور ماه ‌نور اوزدمیر گوکتاش در پست وزارت خانواده و سیاست های اجتماعی است. او قبلا نماینده پارلمان بلژیک بوده اما به خاطر مخالفت با مواضع حزب حاکم بلژیک در مورد نسل کشی ارامنه به دست عثمانیان، از حزب اخراج شده و با چنین کارنامه ای به ترکیه بازگشته است. اردوغان با سپردن وزارت خانواده به این وزیر محجبه، نشان داده که هم به دنبال تامین رضایت خاطر ملی گرایان است و هم این که برخلاف ادوار پیشین، برایش مهم نیست که در کابینه حتما دو وزیر زن داشته باشد که یکی از آنان نماینده زنان محجبه و دیگری نماد زنان سکولار و بدون حجاب باشد.

در یک نگاه و ارزیابی کلی، می توان گفت چیدمان کابینه اردوغان، در حوزه سیاست خارجی و امنیت، پیام حفظ وضع موجود را صادر می کند اما در حوزه اقتصادی، نشانه هایی از تلاش برای توسعه روابط تجاری با کشورهای مختلف را به نمایش گذاشته است.

کد خبر 5803798

منبع: مهر

کلیدواژه: ترکیه رجب طیب اردوغان پارلمان ترکیه رژیم صهیونیستی روسیه اوکراین ایالات متحده امریکا ایران عراق فلسطین ناتو واشنگتن عربستان سعودی ارتش رژیم صهیونیستی ترکیه خبرگزاری مهر ولودیمیر زلنسکی سیاست خارجی ترکیه کابینه اردوغان عنوان وزیر هاکان فیدان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۲۶۳۲۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

(ویدئو) جنجال تبدیل کلیسای تاریخی به مسجد به دستور اردوغان

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی

 

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه روز دوشنبه یک کلیسای دوران بیزانس در استانبول را به‌عنوان یک مسجد افتتاح کرد.

به گزارش فرارو، این اقدام دولت ترکیه که انتقاد یونان را به دنبال داشت، پس از ۴ سال از بازگشایی مسجد ایاصوفیه که پیش از آن ابتدا کلیسا و سپس موزه شده بود، انجام شده است.

ترکیه در سال ۲۰۲۰ طرح تبدیل کلیسای تاریخی «خورا» به مسجد را آغاز کرد. این کلیسا که به «کاریه» نیز معروف است در دوران عثمانی به مسجد و در سال ۱۹۴۵ توسط شورای وزیران ترکیه به موزه تبدیل شد.

اگرچه طرح بازگشایی مسجد کاریه در سال ۲۰۲۰ آغاز شد، اما این اتفاق برای تکمیل کار مرمت این بنا تا به امروز به تعویق افتاده بود.

تغییر کاربری دو بنای تاریخی ایاصوفیه و خورا به مسجد اگرچه با استقبال مسلمانان ترکیه همراه شد، اما یونان و برخی از کشور‌ها با انتقاد از این اقدام دولت ترکیه، از این کشور خواستند از بنا‌های تاریخی مهم دوران بیزانس محافظت کند. دو بنای تاریخی ایاصوفیه و چورا در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده‌اند.

اردوغان از طریق ویدئوکنفرانس در مراسم بازگشایی این مسجد شرکت کرده بود.

بنای تاریخی خورا که در نزدیکی دیوار‌های باستانی استانبول قرار دارد، به‌خاطر کاشی‌کاری و نقاشی‌های دیواری خود که قدمت آن‌ها به قرن چهارم پس از میلاد می‌رسد، مشهور است.

برخی از تحلیلگران سیاسی بر این نظرند که دولت اردغان با تغییر کاربری دو بنای تاریخی ایاصوفیه و خورا به مسجد در تلاش بوده است تا پایگاه هواداران محافظه‌کار و مذهبی حزب حاکم ترکیه را در بحبوحه رکود اقتصادی در این کشور تقویت کند.

گفته می‌شود که به‌هنگام بازگشایی مسجد ایاصوفیه در استانبول، حدود ۳۵۰ هزار نمازگزار برای شرکت در نماز جمعه در این بنا و اطراف آن حاضر شده بودند.